Jarmuż uznawany jest za jedno z najzdrowszych roślin na świecie. Jest wręcz przeładowany różnymi związkami wpływającymi korzystnie na nasze zdrowie. Warto więc poznać jego krótką charakterystykę i przede wszystkim korzystne działanie.
Jarmuż (Brassica oleracea L. var.sabellica L.) jest to dwuletnia odmiana botaniczna kapusty warzywnej. Roślina ta pochodzi ze wschodniej części Morza Śródziemnego i Azji Mniejszej, gdzie był uprawiany do celów spożywczych już w 2000 r. p.n.e. Interesujące jest to, że traktowany był również jako roślina ozdobna.
Roślina ta zadomowiła się na dobre również w naszej kuchni, a słowo jarmuż nie brzmi dla większości z nas egzotycznie. Spożywanie jej jest bardzo korzystne, ponieważ zawiera silne przeciwutleniacze mające właściwości przeciwzapalne. Jest bogatym źródłem witaminy K, witaminy C, karotenoidów (β-karotenu, luteiny, zeaksantyny), a także wapnia. Jarmuż jest również doskonałym źródłem żelaza. Podobnie jak brokuły i inne warzywa kapustne zawiera sulforafan.
Jedna szklanka surowego jarmużu (około 67 g) zawiera:
- Witaminy A: 206% dziennej dawki
- Witaminy K: 684% dziennej dawki
- Witaminy C: 134% dziennej dawki
- Witaminy B6: 9% dziennej dawki
- Manganu: 26% dziennej dawki
- Wapnia: 9% dziennej dawki
- Potasu: 9% dziennej dawki
- Magnezu: 6% dziennej dawki
Zawiera również, co najmniej 3% lub więcej dziennej dawki witaminy B1 (tiaminy), witaminy B2 (ryboflawiny), witaminy B3 (niacyny), żelaza oraz fosforu. Szklanka jarmużu to tylko 33 kalorie, 6 g węglowodanów (w tym dwa gramy to błonnik) i 3 gramy białka.
Wszystkie te składniki są pożądane w diecie każdego człowieka, a szczególnie dla sportowców w tym dla biegaczy, ciężarowców, którzy chcą osiągać lepsze wyniki.
ZWIĘKSZA WYTRZYMAŁOŚĆ
Jarmuż zwiększa wytrzymałość dzięki zawartości potasu, magnezu i wapnia, które są kluczowe w treningu wytrzymałościowym. Potas odpowiada za regulację całkowitego poziomu wody w organizmie oraz stabilizację kontrolowanych i automatycznych skurczów mięśni. Łatwo traci się go wraz z potem i moczem, dlatego ważnym jest, aby uzupełniać go przed długotrwałym wysiłkiem. Magnez pomaga organizmowi wytwarzać trójfosforan adenozyny, który pozwala mięśniom rozluźnić się po skurczach, a także magazynować energię. Nic więc dziwnego, że niski poziom magnezu może prowadzić do wczesnego zmęczenia, nudności i skurczów mięśni. Wapń pomaga zapewnić regulację hormonalną. U zawodniczek brak prawidłowego stężenia wapnia może wpływać na menstruację i budowę kości.
POSIADA WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWZAPALNE
Jarmuż zawiera mnóstwo kwasów tłuszczowych omega 3, które mają silne właściwości przeciwzapalne. Zwiększenie spożycia jarmużu może pomoc w szybszej regeneracji po treningu czy kontuzji.
PODKRĘCA METABOLIZM
Jarmuż jest świetnym źródłem żelaza, które wpływa na metabolizm. Nasze ciała są w stanie lepiej przyswajać żelazo, gdy w grę wchodzi również witamina C – a jak wiadomo jarmuż jest w nią również bardzo bogaty.
POPRAWIA MOBILNOŚĆ
Badania wykazały, że brak witaminy K, zwłaszcza u dorosłych mężczyzn, ma negatywny wpływ na mobilność. Witamina K odgrywa dużą rolę w krzepnięciu krwi i utrzymaniu ruchliwości kości i chrząstek.
OBNIŻA CHOLESTEROL
Jarmuż zawiera karotenoidy i flawonoidy, dwa silne przeciwutleniacze oraz błonnik, który pomaga obniżyć poziom cholesterolu.
POSIADA WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWNOWOTWOROWE
Warto też wspomnieć, że spożywanie jarmużu może chronić przed rakiem. Jarmuż jest w bogaty w związki, które uznawane są jako ochronne przed rakiem. Jednym z nich jest sulforafan – substancja która, jak wykazano, pomaga zwalczać powstawanie raka na poziomie molekularnym. Zawiera również indol-3-karbinol, który również uważany jest za substancję pomagającą zapobiegać rakowi. Ogólnie zostały przeprowadzone badania, które wykazały, że warzywa kapustne (w tym jarmuż) mogą znacznie obniżyć ryzyko kilku typów nowotworów.
WNIOSKI
Nie da się ukryć, że jarmuż jest jednym z najbogatszych w składniki odżywcze zielonych roślin na świecie, przy zachowaniu bardzo niskiej kaloryczności. Spożywanie jarmużu może pomóc sportowcom poprawić wytrzymałość, poziom energii i opóźnić zmęczenie podczas ćwiczeń i aktywności sportowej. Pojawienie się jarmużu w naszej diecie to również świetny sposób na zwiększenie ilości dobrych składników odżywczych, które wpływają pozytywnie na różne aspekty naszego zdrowia.
KOKTAJLE I POTRAWY Z JARMUŻEM
Jarmuż w smaku nie przypomina ambrozji i nie porwie naszych kubków smakowych do granic rozkoszy. Jednak podany z innymi produktami może nie zaburzać ich smaku lub może wydać się smaczny. Moim ulubionym sposobem wkradania jarmużu do potraw są koktajle, np.:
Koktajl nr 1
- garść jarmużu
- jabłko
- kiwi
- łyżka siemienia lnianego
- 100-200 ml wody w zależności od pożądanej konsystencji
Koktajl nr 2
- garść jarmużu
- kilka kawałków ananasa
- łyżka siemienia lnianego
- 100-200 ml wody w zależności od pożądanej konsystencji
Koktajl nr 3
- garść jarmużu
- pomarańcza
- jabłko
- 100-200 ml wody w zależności od pożądanej konsystencji
Jajecznica z jarmużem
- garść jarmużu (jeżeli są twarde, zgrubiałe łodyżki to należy się ich pozbyć)
- mała cebula
- 2-3 jajka
- 2-3 suszone pomidory (opcjonalnie)
- pieprz
- sól
- łyżka masła
Na patelnie wrzucamy masło, pokrojoną cebulę. Gdy cebula się zeszkli dodajemy suszone pomidory i po 1-2 minutach dodajemy jarmuż. Jarmuż tylko delikatnie blanszujemy. Następnie dodajemy jajka. Całość mieszamy i smażymy razem. Na koniec doprawiamy do smaku solą i pieprzem.
W książkach kucharskich oraz Internecie można znaleźć mnóstwo innych koktajli i potraw z jarmużem w roli głównej. Jednak niezależnie od tego, jak zostanie on przygotowany, może w pozytywny sposób wpłynąć na Twoje zdrowie.
