Cordyceps chiński (maczużnik chiński) to grzyb z rodziny Ophiocordycipitaceae. Naturalnie występuję w Tybecie na wysokości od 3000 do 5000 metrów n.p.m. Spożywany jest od ponad tysiąca lat przez mieszkańców Tybetu jako produkt wzmacniający, gdzie znany jest pod nazwą: yartsa gunbu lub yatsa gunbu. Ogólnie jego działanie wpływa na zwiększenie odporności, pomaga pokonać słabość i zmęczenie, dodaje siły i wigoru. Cordyceps sinensis został odkryty dzięki obserwacji jaków wypasanych na Płaskowyżu. Naukowcy, głownie chińscy, przeprowadzili kilkaset badań, dokumentując wpływ grzybów na układ immunologiczny, oddechowy, krwionośny i poziom testosteronu. Jest to jeden z najciekawszych gatunków grzyba, którego właściwości są zdumiewające.
Kilka powodów dla których warto zainteresować się grzybami z rodziny Cordyceps
Zwiększają wytrzymałość fizyczną
Grzybom z rodziny Cordyceps przypisuje się działanie stymulujące metabolizm, a także zwiększające liczbę cząsteczek ATP i cAMP. Interesujące wyniki badań uzyskali chińscy badacze, którzy podzielili zwierzęta na dwie grupy, jednej z nich podawano ekstrakt z Cordyceps (100–200 mg/kg/dzień). Po 6 tygodniach suplementacji grzybami, u myszy, które otrzymywały grzyba w dawce – 200 mg sprawność fizyczna wzrosła o 200% [1]. Z kolei w innym badaniu, które również trwało 6 tygodni, gdzie monitorowano wpływ przyjmowania grzyba z rodziny cordyceps sinensis na wydolnością tlenową płuc osób starszych z objawami przewlekłego zmęczenia, uzyskane wyniki wskazały na wzrost wentylacji płuc, pojemności tlenowej krwi i sprawności fizycznej. Dodatkowo część osób potwierdziła poprawę samopoczucia oraz mniejsze odczuwanie zmęczenia [2]. W jednym badaniu sprawdzono również wpływ mieszanki grzybowej zawierającej Cordyceps na wydajność ćwiczeń u młodszych dorosłych myszy. Po trzech tygodniach pułap tlenowy uczestników wzrósł o 11% w porównaniu z placebo [5]. Zostało przeprowadzone wiele badań, które potwierdzają działanie stymulujące grzybów z rodziny Cordyceps na wytrzymałość fizyczną [3, 4].
Właściwości przeciwstarzeniowe
Potencjał grzybów w opóźnianiu procesu starzenia może wynikać z faktu, że zawierają przeciwutleniacze [6]. Kilka badań wykazało, że Cordyceps zwiększa poziom przeciwutleniaczy u starszych myszy, wpływając na poprawę pamięci i funkcji seksualnych [7, 8, 9]. W jednym z badań stwierdzono, że myszy, które otrzymały Cordyceps, żyły kilka miesięcy dłużej niż myszy, które przyjmowały placebo [10]. Inne badanie wykazało, że Cordyceps przedłużył życie muszek owocowych [11]. Nie wiadomo jednak, czy Cordyceps ma takie same właściwości u ludzi.
Działanie przeciwnowotworowe
Potencjał Cordyceps wzbudził w ostatnich latach znaczne zainteresowanie w zakresie spowalniania wzrostu guzów. Naukowcy uważają, że grzyby mogą wywierać działanie przeciwnowotworowe na kilka sposobów. W badaniach wykazano, że Cordyceps hamuje wzrost wielu rodzajów ludzkich komórek rakowych, w tym: raka płuc, jelita grubego, skóry i wątroby [12,13,14]. Badania na myszach wykazały również, że Cordyceps ma działanie przeciwnowotworowe na chłoniaka, czerniaka i raka płuc [15, 16, 17, 18].
Inne właściwości prozdrowotne
W badaniach wodne ekstrakty z grzyba Cordyceps sinensis i militaris wykazywały działanie przeciwbakteryjne wobec gronkowca złocistego [19]. Wyniki badań sugerują, że Cordyceps sinensis wywołuje efekt podobny do działania leków przeciwdepresyjnych. Co ciekawe, Cordyceps może utrzymywać poziom cukru we krwi w odpowiednim zakresie, naśladując działanie insuliny. Wykazano w kilku badaniach, że Cordyceps sinensis reguluje poziom glukozy we krwi [20,21,22]. Doświadczenia przeprowadzone na zwierzętach potwierdzają zwiększenie wrażliwości na insulinę i aktywację enzymów glukokinazy i eksokinazy w wątrobie. Niektóre wyniki badań sugerują, że ww. grzyby mogą również chronić przed chorobami nerek, które są częstymi powikłaniami cukrzycy. Analizując kilkanaście badań łącznie z udziałem 1746 osób z przewlekłą chorobą nerek, osoby przyjmujące suplementy Cordyceps doświadczyły poprawy czynności nerek [23].
Literatura
- Mizuno T. Medicinal effects and utilization of Cordyceps (Fr.) (Ascomycetes) and Isaria Fr. (Mitosporic fungi) Chinese caterpillar fungi. Int J Med Mushr 1999; 1:251-62.
- Jung K, Kim IH, Han D. Effect of medicinal plant extracts on forced swimming capacity in mice. J Ethnopharmacol 2004; 93(1):75-81.
- http://www.dl.begellhouse.com/journals/708ae68d64b17c52,57162b26264a3b98,4ad6a16757705f93.html
- https://www.jstage.jst.go.jp/article/jspfsm/55/Supplement/55_S145/_pdf/-char/en
- Katie R. Hirsch,1 Abbie E. Smith-Ryan,1,2 Erica J. Roelofs,1,3 Eric T. Trexler,1,2 and Meredith G. Mock1 Cordyceps militaris improves tolerance to high intensity exercise after acute and chronic supplementation 2017 Jan 2; 14(1): 42–53.
- Vasiljevic JD, Zivkovic LP, Cabarkapa AM, Bajic VP, Djelic NJ, Spremo-Potparevic BM. Cordyceps sinensis: Genotoxic Potential in Human Peripheral Blood Cells and Antigenotoxic Properties Against Hydrogen Peroxide by Comet Assay.Altern Ther Health Med.2016 Jun; 22 Suppl 2:24-31.
- Xiao JH1, Xiao DM, Chen DX, Xiao Y, Liang ZQ, Zhong JJEvid Polysaccharides from the Medicinal Mushroom Cordyceps taii Show Antioxidant and Immunoenhancing Activities in a D-Galactose-Induced Aging Mouse Model. 2012
- Am J Chin Protective effects on mitochondria and anti-aging activity of polysaccharides from cultivated fruiting bodies of Cordyceps militaris Med. 2010;38(6):1093-106.
- Ji DB1, Ye J, Li CL, Wang YH, Zhao J, Cai SQ. Antiaging effect of Cordyceps sinensis extract. Phytother Res. 2009 Jan;23(1):116-22. doi: 10.1002/ptr.2576.
- . Ning-Zhi Tan, Jamie L Barger, Yan Zhang, Scott B Ferguson, Zi-Mei Wu, Tomas A Prolla, Mark Bartlett, and Jia-Shi Zhu The lifespan-extending effect of Cordyceps sinensis Cs-4 in normal mice and its molecular mechanisms, Apr 2011
- YINGXIN ZOU,YUXIANG LIU,MINGHUA RUAN, XU FENG, JIACHUN WANG, ZHIYONG CHU,ZESHENG ZHANG Cordyceps sinensis oral liquid prolongs the lifespan of the fruit fly, Drosophila melanogaster, by inhibiting oxidative stress, 2015 Oct; 36(4): 939–946.
- Lee S1, Lee HH, Kim J, Jung J, Moon A, Jeong CS, Kang H, Cho H Anti-tumor effect of Cordyceps militaris in HCV-infected human hepatocarcinoma 7.5 cells., 2015.
- Lee HH, Lee S, Lee K, Shin YS, Kang H, Cho H. Anti-cancer effect of Cordyceps militaris in human colorectal carcinoma RKO cells via cell cycle arrest and mitochondrial apoptosis, 2015.
- Bizarro A, Ferreira IC, Soković M, van Griensven LJ, Sousa D6, Vasconcelos MH Lima RTCordyceps militaris (L.) Link Fruiting Body Reduces the Growth of a Non-Small Cell Lung Cancer Cell Line by Increasing Cellular Levels of p53 and p21, 2015.
- . Ng TB, Wang HX. Pharmacological actions of Cordyceps, a prized folk medicine, 2005 Dec;57(12):1509-19.
- Yamaguchi N1, Yoshida J, Ren LJ, Chen H, Miyazawa Y, Fujii Y, Huang YX, Takamura S, Suzuki S, Koshimura S, et al. Augmentation of various immune reactivities of tumor-bearing hosts with an extract of Cordyceps sinensis. Biotherapy. 1990;2(3):199-205.
- Wu JY1, Zhang QX, Leung PH. Inhibitory effects of ethyl acetate extract of Cordyceps sinensis mycelium on various cancer cells in culture and B16 melanoma in C57BL/6 mice. 2007 Jan;14(1):43-9. Epub 2006 Jan 19.
- Nakamura K, Yamaguchi Y, Kagota S, Kwon YM, Shinozuka K, Kunitomo M. Inhibitory effect of Cordyceps sinensis on spontaneous liver metastasis of Lewis lung carcinoma and B16 melanoma cells in syngeneic mice. Jpn J Pharmacol. 1999 Mar;79(3):335-41.
- Kuo C-F, Chen C-C, Lin C-F i wsp. Abrogation of streptococcal pyrogenic exotoxin B-mediated suppression of phagocytosis in U937 cells by Cordyceps sinensismycelium via production of cytokines. Food Chem Toxicol 2007; 45: 278-85.
- Holliday J, Cleaver M. On the trail of the yak ancient cordyceps in the modern world. 2004 (www.heartfeltmedicine.com)
- Das SK, Masuda M, Sakurai A i wsp. Medicinal uses of the mushroom Cordyceps militaris: current state and prospects. Fitoter 2010; 81(8):961-8
- Russell R, Paterson M. Cordyceps– A traditional Chinese medicine and another fungal therapeutic biofactory? Phytochem 2008; 69:1469-95.
- Zhang HW1, Lin ZX, Tung YS, Kwan TH, Mok CK, Leung C, Chan LS.
Cordyceps sinensis (a traditional Chinese medicine) for treating chronic kidney disease, 2014.